بسم الله الرّحمن الرّحيم
و صلّى اللّه على محمّد و آله الطّاهرين و لعنة الله على اعدائهم اجمعين
آسیب ترس در کلام بزرگان
سید عبد الله شُبَّر در کتاب «مصابیح الانوار في حل مشکلات الاخبار» در باب ضرر وهم و ترس از امراض نوشته است :
✍ اهل حدیث گویند : همانا «وهم» و «ترس» مضر هستند، و چه بسا مایه‌ی مرگ شخص شوند. پس اگر اهل شهری به جهت ورود طاعون‌زدگان بر خود، توهم کنند و فال بد بزنند، از آنان دچار آسیب می شوند زیرا که وهم و ترس کُشنده است.
روایت شده که به امیرالمؤمنین علیه السلام عرض شد: همانا احدی از ضربه‌ی شمشیر شما نجات نیافته! حضرت فرمود: ترس و شمشیر [با هم] مرگش را فراهم می‌کنند.
شیخ ما مفید گوید: همانا کار شجاعت علی علیه السلام و ترس دشمنان از ایشان تا به آنجا بود که خداوند عزّ وجلّ فرشتگان [یاری کننده‌ی پیامبر (ص)] را به شکل و صورتِ وی قرار می‌داد تا برای قلوب دشمنان ترساننده‌تر باشد.
و از امام باقر علیه السلام در حدیث جنگ بدر روایت شده است که ایشان فرمود : از مجروحینِ مشرکین سوال می‌شد که چه کسی تو را مجروح ساخته؟ جواب می‌داد: علی بن ابیطالب. و آنگاه که این را می‌گفت می‌مُرد.
و گروهی از حکماء گفته‌اند: چنانچه ماری شخصی را بگزد، آن شخص خودش مار را نبیند و به او بگویند نیش زنبور است و او باور کند، چه بسا که نمیرد و چنانچه بر عکسش اتفاق افتد چه بسا بمیرد.
و گویند : وجهش این است که اگر باور کند نیشِ زنبور، مار گزیدگی است، قلب هراسان و منقبض میشود و بدن سست می‌گردد و منافذ به سوی قلب باز میشود تا اینکه سم سریعاً به قلب می‌رسد و اگر سم زنبور به قلب برسد برای مرگ شخص کافی است.
و چنانچه به این باور برسد که مار گزیدگی، نیش زنبور است قلب قوی میشود و به قوت قلب، بدن قوی می‌گردد. پس استخوان‌ها و گوشت محکم و منافذ مسدود میشود و سم به قلب نمی‌رسد.
مصابیح الانوار فی حل مشکلات الاخبار، ج1، ص612
اثر منفیِ ترس و توهم بر سیستم ایمنی بدن در نزد پزشکان امروزی نیز ثابت و معتبر است.
بارها مشاهده و شنیده شده که افراد در برابر اندک آسیب‌هایی به جهت ترس و قالب تهی کردن از پای در آمده، و بالعکس بسیاری در برابر شدید‌ترین آسیب‌ها به خاطر قوت روحی و عدم واهمه دوام آورده‌اند.
قابل توجه کسانی که در این ایام با تمام قوا و به هر طریقی در قلوب مردم القای ترس و هراس افکنی کردند.
بی‌محابا هر آمار و نقلِ دروغ و ثابت نشده‌ای را منتشر ساختند و یک زکام معمولی را این همه بزرگ جلوه دادند.
وای به حال آنان که شریک‌اند در خونِ کسانی که از روی رعب و وحشت جان به این زکام تسلیم می‌کنند.