فيونا مكراي2
چكيده
حدود دويست سال است كه بيماري سرطان در متون علمي ظاهر شده، ولي در حال حاضر، گريبان‌گير عده زيادي از انسان‌ها در سراسر جهان گشته است. عده‌اي از محققان در دانشگاه منچستر، پيشينه اين بيماري را بررسي كرده‌اند. آنها با مطالعه موميايي‌هاي مصري نشان داده‌اند كه تقريباً اثري از سرطان در عصر كهن وجود نداشته است. مطالعه فسيل‌هاي حيواني نيز اين امر را تأييد مي‌كند؛ همچنان‌كه در متون علمي كهن نيز مدركي دال بر ابتلا به سرطان موجود نيست. اين محققان معتقدند كه سرطان، علل طبيعي ندارد و ساخته دست بشر است و بر اثر افراط در زندگي مدرن در جوامع صنعتي به وجود آمده است.
بررسي بقاياي انسان كهن نشان مي‌دهد سرطان، بيماري ساخته دست بشر است و از نبود اعتدال در زندگي مدرن سرچشمه مي‌گيرد.
مطالعه موميايي‌ها، فسيل‌ها و متون علمي كهن نيز گوياي آن است كه تا زمان اخير كه آلودگي تغذيه و رژيم‌هاي غذايي نامرغوب، تبديل به دغدغه شده‌اند، تومورها، نادر بودند.
آگاهي بالاتري از منشأ اين عارضه مي‌تواند به درمان‌هايي براي اين بيماري منجر شود كه زندگي بيش از 15 هزار انسان را در بريتانيا تحت تأثير قرار داده است. به جز يك مورد جداگانه، دانشمندان در مطالعه گسترده‌اي كه روي موميايي‌ها انجام دادند، هيچ اثري از سرطان نيافتند.
مايكل زيمرمن، استاد مدعو در دانشگاه منچستر گفت: «در يك جامعه كهن كه عمل جراحي براي مداخله در بيماري وجود نداشته، آثار سرطان مي‌بايست در همه موارد باقي بماند.» از اين رو «نبود تقريبي بدخيمي‌ها در موميايي‌ها بايد به‌عنوان كم‌يابي اين بيماري‌ها در عهد باستان تفسير شود. اين امر نشان مي‌دهد عوامل ايجادكننده سرطان به جوامعي كه تحت تأثير صنعتي‌سازي قرار دارند، محدود مي‌شود».
پروفسور زيمرمن و همكارش، روزالي ديويد، براي رديابي ريشه‌هاي سرطان، ارجاعات احتمالي به اين بيماري را در متون كهن، تحليل و نشانه‌هاي موجود در پيشينه فسيل‌ها و اجساد موميايي‌ها را موشكافي كردند. با وجود هيدراته كردن دوباره و زير ميكروسكوپ قرار دادن قطعاتي از بافت‌هاي صدها موميايي مصري، تنها يك مورد از سرطان تأييد شد. اين امر افزون بر آزمايش‌هايي است كه نشان مي‌دهد تومورها در بافت‌هاي موميايي، بهتر حفظ مي‌شوند تا بافت‌هاي سالم. بدون توجه به اين استدلال كه مصري‌هاي كهن آن‌قدر طولاني زندگي نمي‌كردند كه دچار سرطان شوند، اين محققان اشاره كرده‌اند كه ديگر بيماري‌هاي وابسته به سن مانند سختي ديواره رگ‌ها و شكنندگي استخوان اتفاق مي‌افتاد.
نشريه «طبيعت، سرطان را واكاوي مي‌كند» 3 گزارش مي‌كند كه با وجود معدودي از نمونه‌هاي فسيل حيواني كه غالباً در متون مورد بحث هستند، شواهد فسيلي سرطان در طبيعت، معدود است. حتي بررسي هزاران استخوان متعلق به انسان‌هاي اوليه، تنها يك مورد از يك سرطان احتمالي را ارائه كرده است.
شواهد سرطان در متون كهن مصري نيز بسيار كم است، در حالي كه مشكلات مشابه سرطان ـ به احتمال بيشتر، بر اثر جذام يا حتي رگ‌هاي واريسي ـ به وجود مي‌آمدند.
به احتمال زياد، مصري‌هاي باستان، اولين كساني بودند كه سرطان را به‌عنوان يك بيماري خاص تعريف كردند و بين تومورهاي خوش‌خيم و بدخيم تمايز قائل شدند. البته استادان منچستر تصريح كرده‌اند كه مشخص نيست اين قضيه به اقزايش واقعي بيماري اشاره دارد يا صرفاً نشانه دانش بيشتر پزشكي آنهاست.
قرن هفدهم، اولين توصيف اعمال جراحي براي سرطان‌هاي سينه و ديگر سرطان‌ها را براي ما فراهم مي‌كند. اولين گزارش‌ها در متون علمي درباره تومورهاي مختلف، تنها در حدود 200 سال گذشته اتفاق افتاد كه شامل سرطان بيضه در نظافت‌چي‌هاي دودكش‌ها در سال 1775 و سرطان بيني در مصرف‌كنندگان انفيه در سال 1761 مي‌شد.
پروفسور ديويد امسال در كنفرانسي كه برگزار شد، يافته‌هاي مطالعات خود را به پروفسور مايك ريچاردز، امپراتور سرطان‌شناسي در بريتانيا و ديگر سرطان‌شناسان ارائه مي‌كرد. وي گفت: «در جوامع صنعتي‌شده، سرطان به‌عنوان يك عامل مرگ، تنها نسبت به بيماري‌هاي مربوط به قلب و عروق در رده دوم قرار مي‌گيرد، ولي در زمان‌هاي كهن بسيار نادر بوده است.
هيچ علتي براي سرطان در محيط طبيعي وجود ندارد. بنابراين، بيماري سرطان، ساخته دست بشر است كه مي‌توان آن را به آلودگي زندگي، تغييرات رژيم غذايي و سبك زندگي نسبت داد.
نكته مهم تحقيق ما اين است كه چشم‌اندازي تاريخي نسبت به اين بيماري ارائه مي‌كند. ما مي‌توانيم نرخ سرطان را در جوامع به صراحت بيان كنيم؛ چون يك ديدگاه كلي داريم. ما يك هزاره را بررسي كرده ايم، نه يك صد سال را و انبوهي از داده داريم.
با اين حال، داده‌هاي گسترده مصر باستان، به همراه ديگر داده‌ها از سراسر هزاره، به جامعه مدرن، اين پيام را مي‌دهد: سرطان، ساخته دست بشر است و چيزي است كه مي‌تواند و بايد به آن توجه شود».
دكتر راشل تامپسون، عضو صندوق جهاني تحقيقات سرطان گفت: «اين تحقيق، مطالب بسيار جالبي براي مطالعه دارد».
در بريتانيا، حدوداً از هر سه نفر، يكي دچار سرطان خواهد شد و بنابراين، در جهان مدرن نسبتاً معمول است.
امروزه دانشمندان معتقدند كه رژيم غذايي سالم، فعاليت فيزيكي مداوم و حفظ وزن مناسب، از يك سوم معمول‌ترين سرطان‌ها پيش‌گيري مي‌كند. محيط زيست بنابراين، شايد سبك زندگي اجداد ما خطر ابتلاي آنها را به سرطان كاهش مي‌داده است.