دکتر مهدی فهیمی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا درباره اظهارات بی‌پشتوانه علمی یک عضو «انجمن علمی طب سنتی ایران» مبنی بر اینکه با توجه به غلبه بلغم در بیشتر افراد، انجام حجامت، عملی مضر و زیان‌بار است، اظهار کرد: در فصل زمستان به‌صورت عام، غلبه بلغم یا افزایش رطوبت بدن و غلبه سردی و تَری اتفاق می‌افتد.
وی افزود: بر همین اساس در منابع طب سنتی از حجامت در فصل زمستان نهی شده مگر اینکه پزشک انجام آن را ضروری بداند اما حجامت در فصل بهار برای تمامی مزاجها تجویز میشود.
خروج بخارات زائد بدن با «حجامت»
این کارشناس طب سنتی درباره دلایل و فوائد حجامت در فصل بهار تصریح کرد: اولاً در بهار غلبه خون در بدن اتفاق می‌افتد و ثانیاً با بیرون آمدن حرارت بدن از عمق به سطح بدن، بخارات آزاد میشود و بخاری که متصاعد خواهد شد در تمامی مزاجها یکسان است؛ برخی از کارشناسان این استدلال را دارند که حجامت باعث خروج خون از بدن میشود اما این کاملاً اشتباه است زیرا حجامت باعث خروج بخارات زائد از بدن میشود.
فهیمی با بیان اینکه خون خارج‌شده از بدن در حجامت دارای حجم کمی است، خاطرنشان کرد: به‌طور میانگین از بدن یک خانم در هر دوره «عادات ماهیانه» 80 تا 150 سی‌سی خون دفع میشود که این امر در هر ماه تکرار میشود و مشکلی هم برای آنها ایجاد نمی‌شود.
وی افزود: حالا کسی که می‌خواهد یک مرتبه در سال حجامت کند به‌غیر از اینکه بخارات بدنش خارج میشود، هیچ اتفاقی برای وی نخواهد افتاد.
این کارشناس طب سنتی با اشاره به اظهارات اخیر عضو انجمن طب سنتی ایران در مضر دانستن حجامت برای افراد با غلبه بلغم متذکر شد: این کارشناس هنوز تفاوت فَصد و حجامت را نمی‌داند؛ در فصد، خونگیری وسیع اتفاق می‌افتد اما در حجامت نهایتاً بین 80 تا 100 سی‌سی خون از بدن خارج میشود؛ در افرادی که مستعد پرفشاری خون هستند و حجم بخارات زیادی دارند، خروج خون ممکن است به 200 سی‌سی هم برسد که به‌سود این افراد خواهد بود.
تنظیم سیستمهای مختلف بدن با «حجامت»
فهیمی با بیان اینکه حجامت سیستم عصبی، عروقی، ایمنی، حرارتی و رطوبتی بدن در تمام افراد با هر مزاجی را تنظیم می‌کند، تأکید کرد: کارشناسی که حجامت را بی‌تأثیر می‌داند فقط به بلغم توجه کرده و نگاه بچه‌گانه و کودکانه به موضوعات طب سنتی، قاعدتاً نمی‌تواند برداشتی به‌غیر از چنین برداشتهایی را در پی داشته باشد.
وی یادآور شد: یکی دیگر از دلایل صحبتهای این کارشناس مبنی بر بی‌تأثیری حجامت این بوده که بیمارانی که به این کارشناس مراجعه کرده‌اند، غلبه بلغم داشته‌اند.
این کارشناس طب سنتی با اشاره به تجربه طولانی‌مدت خود در انجام حجامت در افراد با طبع‌های مختلف خاطرنشان کرد: دیده نشده که در فصل بهار کسی که بلغمی است، حجامت موضعی (عام) کند اما خیر و برکتش نصیب وی نشود.
فهیمی درباره فوائد انجام حجامت در فصل بهار در افراد با غلبه بلغم تصریح کرد: بلغم سرد و تَر است در حالی که خون گرم و تَر بوده و زمانی که بادکشی در نقطه‌ای از بدن قرار می‌گیرد، فشار مکش زیر لیوان، از فشار منفی داخل قلب بالاتر است بنابراین ما در این حالت یک فراخوان خون از تمامی نقاط بدن به‌سمت نقطه بادکش را مشاهده می‌کنیم و در فاصله پنج‌دقیقه‌ای که بادکش به‌روی نقطه‌ای از بدن قرار دارد، حدوداً سه مرتبه گردش کامل خون بدن از این نقطه عبور می‌کند و زمانی که این اتفاق می‌افتد، بلغم موضعی رسوب‌کرده در بافتهای بدن توسط خون شروع به حرکت می‌کند.
اصلاح مزاج بافتی بدن، اصلاح مزاج عمومی، تخلیه سموم بافتی بدن و گرم کردن موضع اثرات انجام حجامت
وی افزود: قصد از حجامت فقط خونگیری نیست بلکه اصلاح مزاج بافتی بدن، اصلاح مزاج عمومی، تخلیه سموم بافتی بدن و گرم کردن موضع حجامت نیز با انجام حجامت اتفاق خواهد افتاد.
این کارشناس طب سنتی گفت: حجامت نقطه بسیار گرم را سرد می‌کند و بالعکس؛ دلیلش این است که گردش خون سیستمیک را به آن نقطه می‌رساند و حتی اگر عفونتی در آن نقطه به‌صورت پنهان باشد، آن را به سیستم ایمنی می‌رساند و در تمام بدن علیه آن پادتن لازمه تولید میشود.
فهیمی درباره چرایی اثرات مفید حجامت در خشک کردن و از بین بردن جوشهای بدن تصریح کرد: اولاً با انجام حجامت، بخاراتی که باعث جوش شده خارج می‌شوند و ثانیاً وقتی حجامت انجام میشود، گردش خون در آن نقطه افزایش می‌یابد و این امر باعث میشود تا عامل عفونی داخل جوش، وارد سیستم گردش خون شود و بدن علیه آن پادتن تولید کند و این امر باعث خشک شدن جوشها میشود.
«تعدیل مزاجی» با انجام حجامت بهاری
وی با بیان اینکه حجامت در بهار می‌تواند باعث تعدیل مزاج شود، تأکید کرد: فهم ما از حجامت باید چندبُعدی شود تا بتوانیم درباره آن قضاوت کنیم.
این کارشناس طب سنتی درباره ممنوعیتهای حجامت گفت: انجام حجامت فقط برای افراد بسیار کم‌خون و زنان باردار (غیر از ماه چهارم و پنجم) توصیه نمی‌شود؛ افرادی که درگیر بیمایهای غدد لنفاوی و دچار بیماریهایی مثل ویتیلیگو هستند زیرنظر پزشک حجامت کنند.
«حجامت» مانعی برای سکته‌های قلبی در بهار
فهیمی درباره چرایی افزایش میزان سکته‌های قلبی در فصل بهار و اثر انجام حجامت در جلوگیری از این نوع سکته‌ها گفت: در فصل بهار حرارت از عمق بدن به سطح حرکت می‌کند و این امر باعث افزایش سکته‌های قلبی در این فصل میشود اما انجام حجامت باعث میشود تا آن حرارت از بدن خارج شود و حجامت جلوی سکته‌های قلبی و فصد جلوی سکته‌های مغزی را می‌گیرد.