اخیرا معاون طرح دانههای روغنی وزارت جهاد کشاورزی پیشنهاد حذف ارز دولتی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای واردات روغن خام و دانههای روغنی در کشور را مطرح کرده است، پیشنهاد بسیار سنجیده ای است اما با وجود سلاطین واردات روغن، اخذ و اجرای چنین تصمیمی نیازمند یک عزم انقلابی است.
متاسفانه امروزه روغن نباتی در کنار اقلامی مانند برنج و گندم به عنوان یکی از کالاهای پر مصرف و اساسی محسوب می شود، ایرانیها سالانه ۱۹ کیلوگرم روغن مصرف میکنند درحالی که میانگین سرانه مصرف در جهان تنها ۱۲ کیلوگرم است!
بیش از نیم قرن است که شعارهای فرینده تبلیغاتی واردکنندگان روغن نباتی و فاصله این شعارها با واقعیت، سبب شده که در چند سال گذشته، بیماریهای قلبیـ عروقی به نخستین عامل مرگ و میر در ایران تبدیل شوند، در حالی که در ۵۰ سال گذشته هیچ فیلم مستندی از خط تولید روغن نباتی تولید و عرضه نشده است.
تیزرهای تبلیغاتی تلویزیون همواره لحظه ای را به نمایش گذاشته اند که روغن فراوری شده در حال ریختن به درون بطری های شیک می باشند! حالا بگذریم از تبلیغ های اغوا کننده ای مانند روغن های غنی شده با ویتامین D و غیره.
حجت الاسلام علی ارجمند، عضو هیئت رئیسه انجمن ارگانیک ایران با بیان سخنان مذکور، می گوید؛ "بر اساس گزارش سالنامه آمارهای جمعیتی سازمان ثبت احوال ایران، در بین مرگهای ثبت شده در سال ۱۳۹۷بیماری های قلبی و عروقی دلیل ۳۸.۶ درصد مرگ ها در بین ایرانیان بوده است و سرطان ها و تومورها با ۱۱.۳ درصد در رتبه بعد قرار دارند، متاسفانه آمار سرطان در ۲۰ سال گذشته ۴۷۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
روغنهایی که از آمریکای جنوبی وارد کشور میشوند اولا؛ تراریخته اند، ثانیا؛ طولانی بودن راه و نوع کشتی هایی که این روغن ها را حمل می کنند، سلامت روغن های وارداتی را تحت تاثیر قرار می دهند، تا جایی که خسارت سالانه گرفتگی قلب و عروق و مرگ های حاصل از آن در کشور به ده ها میلیارد دلار رسیده است که بخشی از این خسارت بهصورت هزاران نفر سکته قلبی در سال و هزینههای درمان بروز پیدا می کند، سالی حدود ۷۰ هزار عمل قلب باز!
عجیب این که با این همه مرگ و میر بیمه ها نیز هیچ واکنشی از خود نشان نمی دهند! در چند سال گذشته ناگهان مبلغ دیه شخص ثالث افزایش چشمگیری یافت و چون یکی از شاخص های تعیین بیمه قیمت شتر است، برخی از بیمه ها اقدام به واردات شتر کردند تا مبلغ دیه را کنترل کنند ولی در مورد مهمترین دلیل مرگ و میر در کشور هیچ اقدامی از سوی آنها مشاهده نمی شود!
سالانه حدود یکمیلیون و ۳۰۰ تن روغن خام وارد کشور میشود که بیشتر آن سویا و پالم است، سویا از کشورهای برزیل و آرژانتین و روغن پالم از مالزی و اندونزی وارد میشود، واردکنندگان از دو بخش تشکیل می شوند، بخش خصوصی که در ۵ نفر خلاصه می شود و شرکت دولتی بازرگانی که واردات دانه های روغنی را مدیریت می کند.
فشارهای روانی تامین نیاز این کالا یک جاده چهار بانده ایجاد کرده تا حدی که در پایان سال ۹۸ پیرو ارجاع سیستمی نامه شماره ۶۰/۲۶۳۰۱۳ مورخ ۹۸.۱۰.۰۱ به نامه شماره ۶/۳۲۵۸۲۹ مورخ ۹۸.۱۲.۱۰ وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شد: واردات روغن خام و دانههای روغنی نیازی به مجوز شرکت بازرگانی دولتی ایران ندارد!
البته پیرو تاکیدات مقام معظم رهبری و پیگری های وزارت جهاد کشاورزی در چند سال اخیر خوداتکایی کشور به دانههای روغنی از چهار درصد به ۱۶ درصد رسیده است.
عمده روغن تولیدی در کشور از کلزا و بخشی نیز از ذرت می باشد، خرید تضمینی کلزا در حال حاضر ۴۶۶۰ تومان و سویا ۳۸۰۰ تومان است به گفته متخصصین؛ کیفیت کلزای ایران چند برابر کبفیت کانولای کانادا و اروپا است و راز این کیفیت شرایط تابش نور خورشید در ایران است.
چنانچه دولت قیمت خرید تضمینی محصولات را بهموقع اعلام کند و در پرداخت مبلغ خرید به کشاورزان دیرکرد صورت نگیرد تولید این محصول رو به افزایش خواهد گذاشت، ظرفیت خودکفایی در این محصول به حدی است که فقط استان فارس قابلیت تامین همه مایحتاج داخلی را کشور را داراست.
حجم دانه های روغنی تولید داخل فقط ۱۰ درصد ظرفیت شرکت های روغن کشی را فعال کرده است و چون این شرکت های تولیدی وارد کننده نیز هستند اصراری به استفاده از تمام ظرفیت ندارند، بویژه این که آنچه که در واردات اهمیت دارد وزن محصول است پس هر چه محصول نامرغوب و بی کیفیت تری وارد کنند می توانند مازاد ارز دریافتی را به قیمت آزاد در بازار بفروشند!
البته انحصار روغن مصرفی در کلزا نیز خلاف اصول تغذیه است، روغن حیوانی یا همان روغن کرمانشاهی که روغنی رنگ زرد رنگ است که از شیر گرفته میشود؛ بهترین نوع روغن است با وجود این متاسفانه با توسعه شرکت های تولید روغن های نباتی، مقالات سفارشی متعددی درباره مضرات روغن های طبیعی ارائه شد، مبنی بر این که این روغن ها کلسترول بالایی دارند.
یافته های جدید حاکی از آن است که بدن به کلسترول نیاز دارد و بدون کلسترول، کبد از کار می افتد، وقتی گفته می شود کلسترل بالا ضرر دارد، مانند آن است که در جایی آتش سوزی صورت گرفته و آتش نشانان زیادی به آن منطقه اعزام شده اند و فردی از تعداد زیاد آتش نشانان برداشت می کند که این آتش نشانان هستند که آن منطقه را به آتش کشیده اند!
بعد از روغن حیوانی، روغن شحم گاو، روغن کوهان شتر، روغن دنبه، ارده کنجد، زیتون نیز هر کدام می تواند بخشی از نیازهای مردم به روغن های خوراکی را تامین کنند.
در پایان از مدیران محترم صدا و سیما انتظار می رود که در راستای حفظ و بهبود سلامت جامعه، دست از آنتن فروشی و تبلیغات اغواکننده در مورد روغن های نباتی بردارند.
از کشاورزان عزیز انتظار می رود در راستای تامین استقلال غذایی و رهایی از وابستگی به واردات روغن های تراریخته، در کاشت دانه های روغنی پیش قدم شوند و از مردم عزیز کشور انتظار می رود که حداقل به اندازه کیفیت روغن خودروی خود به روغن مصرفی خانواده خود توجه کنند باشد که با این اقدامات بتوان به مرور از آمار سکته و قلب و عروق در کشور کاست".