"نمک طعام طبیعی" یکی از مواد غذایی بسیار ضروری و حیاتی برای حفظ سلامت و تعادل بدن انسان محسوب میشود و برای عملکرد صحیح مغز و متابولیسم بدن انسان، لازم و ضروری است.
بر اساس مبانی و آموزه‌های طب سنتی ایرانی نیز "نمک طعام طبیعی" یکی از مواد غذایی بسیار ضروری و حیاتی برای حفظ سلامت و تعادل بدن انسان محسوب میشود و عدم مصرف نمک، زمینه ابتلا به انواع و اقسام بیماریها را فراهم میکند.
اما بهره‌مندی از خواص و فواید نمک طعام صرفاً منحصر به مصرف خوراکی آن نیست؛ در کشورهای غربی و عربی از نمک طبیعی به‌عنوان یک ماده مفید یاد می‌کنند و برای درمان برخی از بیماریها "نمک‌درمانی" تجویز میشود.
در برخی از کشورهای جهان، شیوه‌ای درمانی با نمک وجود دارد که نام آن "هالوتراپی" است؛ درمانی که در آن فرد بیمار در اتاقی ساخته‌شده از سنگ نمک‌های مختلف قرار می‌گیرد و بدن او با نمک پوشانده میشود و هوای دارای ذرات نمک را استشمام میکند.
طبق نوشته پایگاه خبری "nbc" ریشه‌های نمک‌درمانی یا هالوتراپی به دوران قرون وسطی برمی‌گردد اما محققان در سال‌های گذشته به مطالعه مزایای بالقوه آن پرداخته‌اند.
"نیکت اسنوپل" استادیار کالج پزشکی "Touro" در این باره می‌گوید: «هالوتراپیاز از واژه یونانی "halos" که به‌معنای نمک است، گرفته شده است؛ در این روش از میکروذرات خشک نمک داخل یک فضای بزرگ و خشک برای شبیه‌سازی آب‌وهوای معادن نمک استفاده می‌کنند.»
در سال 1843 میلادی نیز "Feliks Boczowski" پزشک لهستانی در مشاهدات خود متوجه میشود که بیماران وی که در معادن نمک کار می‌کنند، در مقایسه با سایر معدنچیان از نظر تنفسی یا ریوی مشکلی ندارند؛ هنگامی که سایر پزشکان متوجه این مسئله شدند، غارهای نمکی به‌عنوان درمانی برای بیماری‌های ریوی مانند "ذات الریه" و "برونشیت" شروع به ظهور کردند.
با محبوبیت هالوتراپی برخی از کارشناسان این حوزه معتقدند که این درمان می‌تواند بیماری‌هایی مانند "آکنه"، "آلرژی‌های فصلی" و "آرتروز" را نیز بهبود بخشد؛ اگرچه هنوز هیچ تحقیق قطعی‌ای برای تأیید این مسئله انجام نشده است؛ اما این بدان معنا نیست که هیچ تحقیق امیدوار‌کننده‌ای درباره اثربخشی آن وجود ندارد.
یک مطالعه در سال 2007 که در ژورنال "Pneumologia" منتشر شد، نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) با استنشاق نمک خشک هر روز به‌مدت 30 دقیقه و پنج روز در هفته به‌مدت سه ماه، علائم اصلی بیماری آنها بهبود پیدا کرده است!
دکتر "پائیل گوپتا" سخنگوی "انجمن ریه" آمریکا در سال 2019 در اظهار‌نظری گفت: «جوامع علمی کاملاً مطمئن نیستند که چرا نمک‌درمانی به بهبود شرایط ریه کمک میکند؛ بسیاری از نظریه‌ها در مورد مفید بودن این روش درمانی وجود دارد که ذرات نمک باعث از بین رفتن میکروارگانیسم‌ها در ریه‌ها می‌شوند یا اینکه نمک باعث کاهش التهاب و کاهش مخاط میشود؛ ما می‌دانیم که نمک دارای خواص ضدالتهابی است و این را در بیمارانی دیده‌ایم که بینی خود را با آب نمک شست‌وشو می‌دهند.»
طبق نظر "انجمن ریه" آمریکا، یک نظریه مشهور در مورد چرایی نمک‌درمانی (هالوتراپی) این است که ذرات نمک هنگام استنشاق، آب را به مجاری تنفسی و ریه‌ها منتقل و مخاط را نازک می‌کنند که این عمل باعث تسهیل سرفه‌های خشک بیماران دستگاه تنفسی میشود.
شیوه درمانی این روش به‌طور کلی به دو صورت است؛ طبق گفته "Global Wellness Institute" روش خشک در عصر مدرن معمولاً در یک غار نمکی ساخته‌شده توسط انسان یا کاملاً عاری از رطوبت انجام میشود؛ جایی که فرد میکروذرات خشک نمک ایجادشده توسط یک "هالوژناتور" را استنشاق میکند.
روش دوم، شامل استحمام در آب نمک، بلعیدن آب نمک و استفاده از آن برای شست‌وشوی بینی است.
در کشور لیبی از نمک‌درمانی برای درمان بیماری‌های ریوی استفاده میشود و این کشور از این لحاظ در جهان شهرت پیدا کرده است؛ در شرق این کشور در شهر "بنغازی" محلی در جهت درمان بیماران برای نخستین بار توسط دو زن ایجاد شده است؛ بنیان‌گذاران این مجموعه که متخصص طب هستند، بیان می‌کنند که استنشاق ذرات نمک، دستگاه تنفسی را تصفیه میکند و فوایدی برای پوست دارد.
طرفداران این روش درمان بیان می‌کنند که سه ویژگی اصلی که عبارتند از: ضدالتهاب بودن نمک، ضدباکتری بودن نمک و بسیار جاذب بودن آن، در "نمک طعام طبیعی" وجود دارد و باعث بهبود کارایی ریوی میشود؛ به‌خلاف آنها مخالفان بیان می‌کنند که هنوز مشاهدات قابل‌توجهی صورت نگرفته است و اثرات مفید آن محدود به نفرات اندکی است و باید مطالعاتی گسترده‌تر انجام شود و برای استفاده از این روش باید با پزشک مربوطه مشورت کرد.