گروه خانواده: یکی از گلایه های ثابت والدین همیشه این است که «نمی‌شود بچه‌ها را در خانه نگه‌داشت» یا «بچه اگر زیاد در خانه بمانند، حوصله‌اش سر می‌رود» حالا نزدیک 15 روز است با شیوع ویروس کرونا بچه‌ها از روی ناچاری در خانه مانده‌اند. مدرسه‌ها تعطیل است اما این بار حتی نمی‌شود بچه‌ها را به یک مسافرت کوتاه، خانه‌بازی و حتی پارک برد. اینجور موقع‌ها اگر فکر خلاقانه‌ای به ذهنمان نرسد کم‌کم فضای خانه هم برای بچه‌ها و هم برای والدین پز از تنش میشود.
اگر شما هم جز آن دسته از والدینی هستید که دوست دارید برای فرزندتان در این روزهای خانه‌نشینی کاری انجام بدهید و آن‌ها را سرحال بیاورید این گزارش همان چیزی است که نباید از دستش بدهید. اینجا تعدادی از بازی‌های خانگی جذاب و جدید را کنار هم جمع کرده‌ایم تا آن‌ها را جایگزین بازی‌های تکراری این روزهای قرنطینه خانگی کنیم. علاوه بر این حواسمان بوده است تا این بازی‌ها ابزار خاصی هم که باید از بیرون منزل تهیه کنید نیاز نداشته باشد و با وسائلی که در خانه دارید قابل انجام باشد.
روزهای سخت می‌گذرد. برنده کسی است که وقتی در آینده به این روزها نگاه میکند یادش بیاید که برای شادی و سرحالی خانواده‌اش کارهای قشنگی انجام داده است.
«دوز» آپدیت شده
خیلی از بزرگترها از بازی «دوز» خاطره‌های خوبی دارند. این بازی آنقدر محبوب بود که حتی مدل موبایلی آن هم به بازار آمد. اما ما از آن‌جایی که نمی‌خواهیم بچه‌ها را با موبایل سرگرم کنیم و از آن‌طرف دوزبازی روی صفحه کاغذ هم زیاد برای بچه‌ای امروزی مناسب نیست، دوز را به دهه نود آپدیت کرده‌ایم.
موارد موردنیاز برای این بازی چند بشقاب یک‌بار مصرف، یک ماژیک و هر ابزاری است که میشود با آن روی فرش خانه یک جدول با نه‌تا مربع کشید. برای کشیدن جدول شاید در خانه چسب نواری طرح‌دار داشته باشید. توی کمد را بگردید! شاید پارچه نازکی دارید که میشود آن را به صورت لوله شده، عنوان ضلع‌های مربع استفاده کرد. ایده مداد و خودکار بچه‌ها و قرار دادن آن‌ها کنارهم، هم خوب است.
حالا هشت عدد بشقاب‌ها را پشت و رو کنید. پشت چهارتا از آن‌ها را ضربدر و پشت چهارتا را دایره بکشید. بازیکن دایره‌دار اولین بشقاب را در جدول می‌گذارد و بعد نوبت بازیکن ضربدر دار است. هر بازیکنی که شکل متعلق به او به صورت اریب کنار هم دربیاید برنده بازی است. شاید هم دوست داشته باشید اینطور قانون بگذارید که هر بازیکنی سه بار شکلهایش اریب شد برنده باشد. اینطوری هیجانش هم بیشتر است.
این بازی دوز یا ضربدر و دایره بیشتر به کار بچه‌های سن دبستان می‌آید. بچه‌های زیر سن دبستان هم می‌توانند در جاگذاری بشقاب‌ها به بازیکن‌ها کمک کنند.
پای بادکنکی و یک بازی هیجان‌انگیز
هیجان بیشتری می‌خواهید؟ بعضی از کودکان به خاطر ماندن در خانه انرژی تخلیه نشده‌ای دارند که نیاز به بازی‌های تحرکی و البته هیجان انگیز دارد.
مواد لازم این بازی ساده‌تر از قبلی است. فقط چند عدد بادکنک و نخ. بازی را از همان زمانی که بادکنک‌ها را باد می‌کنید شروع می‌کنید. بچه‌ها را درگیر کنید و در روند ساختن بازی شریک باشند. به هر دو پای بازیکن‌ها با یک تکه نخ یک بادکنک ببندید. حالا بچه‌ها باید دورخانه بچرخند و هرکس سعی کند با پایش بادکنک آن یکی را بترکاند. هرکس پاهای بادکنکی‌اش سالم بماند، برنده بازی است. بعد از یک بار بازی کردن بعید است دفعه بعد بزرگترها را وسط میدان پاهای بادکنکی نبینید.
این بازی بیشتر مناسب بچه‌های سن دبستان است. اما کدام بچه غیردبستانی است که از بادکنک و بدوبدو و فضای شاد حاصل آن خوشش نیاید؟
پیش به سوی کابینت حبوبات
نوبتی هم باشد نوبت بچه‌های قبل از دبستان است. این بازی کمی حوصله می‌خواهد در عوض مواد اولیه آن همین الان در کابینت خانه شماست.
یک ظرف بزرگ انتخاب کنید و هر ماده خام، سایز متوسط و قابل تفکیکی که دارید در آن بریزید. منظور حبوباتی مثل نخود ولوبیا، مواد خشکی مثل ماکارونی‌های فرمی و حتی لیمو عمانی است. به تعداد موادی که انتخاب کرده‌اید برای بچه‌ها کاسه بگذارید و حالا بگویید که باید از داخل ظرف موادی که شبیه هم هستند را جدا کنند.
برای هیجان‌انگیز شدن بازی کمی خلاق باشید. مثلا برای بچه‌های بزرگتر زمان یا تعداد تعیین کنید. « تا 5دقیقه دیگر هرکس تعداد بیشتری لوبیا جمع کرده باشد برنده است» « هرکس 20تا نخود و 30تا ماکارونی جدا کند برنده است»
برای بچه‌های کوچکتر موسیقی پخش کنید یا خودتان سرود بخوانید. بچه‌ها در طول مدت پخش صدا باید مشتی از مواد مخلوط را که به آن‌ها داده‌اید، از هم جدا کنند.
کی بلده فوت کنه؟!
پیشنهاد بازی خانوادگی بعدی، هم کودکان دبستانی را سرذوق می‌آورد و هم خواهر و برادر و دوستان کوچکترشان را. باز هم وسائل ساده‌ای نیاز دارید. اول به اتاق بچه‌ها سر بزنید و چند توپ کوچک و سبک انتخاب کنید. به تعداد توپ‌ها لیوان پلاستیکی یا کاغذی بیاورید. مرحله آخر هم پیدا کردن یک میز مناسب در خانه است. به وسیله کمی چسب نواری، لیوان‌ها را با فاصله و در کنار هم به انتهای میز نصب کنید. حالا توپ‌ها را بر روی میز رها و ریه‌ها را پر از اکسیژن کنید. هرکس باید سعی کند با فوت کردن توپ‌های سرگردان روی میز را داخل لیوان بیاندازد. استفاده از دست ممنوع است. البته میتوانید هر توپی که روی میز هست را فوت کنید. حتی اگر زحمت آمدنش تا نزدیک لیوان را کسی دیگری کشیده باشد.
بسکتبال دستی
فکر نکنید که اگر بچه‌ها از بازی‌های هیجان‌انگیز خسته شدند در واقع از بازی کردن خسته شده‌اند. پس همیشه چند بازی ساده‌تر یا به قول قدیمی‌ها «بازی نشستنی» هم در آستین داشته باشید.
برای درست کردن بازی «بسکتبال دستی» چندتا بطری نوشابه یا آب معدنی نیاز دارید. سر بطری را از شش الی هفت سانت پایین‌تر ببرید. یک جسم نوک‌تیز را روی شعله گاز داغ کنید و با آن سوراخ کوچکی روی درب و یک سوراخ هم در یک طرف سر بطری که آن را بریده‌اید ایجاد کنید. مواظب باشید بچه‌های کوچک این مراحل داغ کردن و سوراخ کردن بطری را نبینند. برای سوراخ کردن میتوانید از سر تیز قیچی هم استفاده کنید. حالا به یک نخ به ضخیم یا جیزی شبیه بندکفش نیاز دارید که یک سر آن را به سوراخ بطری و یک سر دیگر را به درب بطری وصل کنید. بسکتبال دستی بچه‌های شما حاضر است. فقط کافیست محل درب بطری را در دست بگیرید و با بالا انداختن درب سعی کنید درب را داخل بطری بیاندازید. نخ باعث میشود با هر بار پرتاب مجبور نشوید دقایقی دنبال درب بطری که پرواز کرده است، بگردید.
بازی دست و پا
دوباره برگردیم سروقت بچه‌های پیش دبستانی. اگر فرزند شما با رنگ‌ها آشنا شده که چه بهتر. اگر نه حتما تفاوت دست و پا را می‌داند.
روی یک مقوای بزرگ تصاویری از کف دست و پا بکشید. این تصاویر باید در سطح مقوا پراکنده باشند. حالا از کودکتان بخواهید دستهایش را روی هر تصویر دستی که در مقوا هست و پاهایش را روی هر تصویر پایی که در مقوا هست بگذارد. بعد هم بخواهید تا جای دست و پاهایش را با تصویر دست و پاهای دیگر عوض کند. اگر این بازی دونفره باشند رقابت بچه‌ها برای به دست آوردن دست و پای نزدیکتر بسیار مفرح خواهد بود. دور بودن این تصاویر از هم انعطاف بدنی کودک را بیشتر و همچنین صدای خنده شادمانی را در خانه‌تان بلند خواهند کرد.
اگر کودکتان با رنگ‌ها آشناست بازی را کمی سخت‌تر کنید. مثلا بخواهید یکی از دستهایش را روی دست قرمز و دیگری را روی دست سبز بگذارد. یا پاهایش را روی پاهای آبی و دستهایش را دستهای زرد بگذارد.
لی‌لی رنگی
یک سبد لباس تهیه کنید و اگر بچه زیر سن دبستان در خانه دارید او را صدا بزنید. بچه‌های بزرگتر هم با شنیدن سروصدای شما حتما سروکله‌شان پیدا میشود. در مرحله بعد باید تعدادی مقوای رنگی بیاورید. از اسباب‌بازی‌های ریز بچه‌ها مثل حیوانات باغ وحش یا توپ‌های کوچک هم میشود در این بازی استفاده کرد.
قانون اینطور است که مقواهای رنگی مچاله شده یا اسبااب‌بازی‌های ریز را با فاصله از سبد قرار می‌دهید. حالا هر کودک باید با استفاده از انگشتان پا یکی از وسائل را بلند کند، با لی‌لی کردن به سمت سبد حرکت کند و با همان پا وسیله را داخل سبد بگذارد. استفاده از دست در هر شرایطی ممنوع است و هرکس هم حین لی‌لی کردن پای بدون وسیله را روی زمین بگذارد باید با بازی خداحافطی کند و میدان را به کس دیگری بدهد.
با کمی خلاقیت برای این بازی هم میتوانید زمان یا تعداد تعیین کنید. « تا وقتی آهنگ پخش میشه باید پنج تا کاغذ به سبد برسونی» یا یک سبد دیگر هم اضافه کنید و بگویید: « هرکس تعداد بیشتری وسیله در سبد بیاندازد برنده است»
نوزادهای بادکنکی
فکر نکنید حواسمان نیست که ممکن است بعضی خانواده‌ها نوزاد داشته باشند و نوزادان هم نیاز دارند حال و هوایشان عوض بشود.
اگر نوزاد شیرخواره شما هنوز چرخیدن را یاد نگرفته، بهترین موقعیت است تا بادکنکی که گاز هلیوم دارد با یک نخ نازک به پای او ببندید. نوزادها برای گرفتن بادکنک دست و پا می‌زنند و سرگرم می‌شوند. این بازی برای تقویت بینایی و هوش آن‌ها هم بسیار مفید است.
آینه بازی را هم با نوزادها امتحان کنید. یک آینه کوچک روبه روی صورت او قرار بدهید. خواهید دید که نوزاد شما بعد از مدتی با زبان نوزادی خودش با دوست جدید آینه‌ای صحبت خواهد کرد.
